چو سوده دوده به روی هوا برافشانند

فروغ آتش روشن ز دود بنشانند

سپهر گردان آن چشم ها گشاید باز

که چشم های جهان را همه بخسبانند

از آن سبیکهٔ زر کافتاب گویندش

زند ستامی کان را ستارگان خوانند

چنان گمان بودم کاسیای گردون را

همی به تیزی بر فرق من بگردانند

ز آب دیدهٔ گریان چو تیغم آب دهند

از آتش دل سوزان مرا بتفسانند

کنند رویم همرنگ برگ رز به خزان

چو شوشهٔ رزم اندر بلا بپیچانند

گرفتم انس به غم ها و اندهان گرچند

منازعان چو دل و زندگانی وجانند

دمادمند و نیایند بر تنم پیدا

به ریگ تافته بر، قطره های بارانند

بدین فروزان رویان نگه کنم که همی

به نور طبعی روی زمین فروزانند

سپهبدان برآشفته لشکری گشتند

چنان که خواهند از هر رهی همی رانند

گمان مبر که مگر طبع های مختلفند

گمان مبر که همه طبع ها نجنبانند

مسافران نواحی هفت گردونند

موثران مزاج چهار ارکانند

هلاک و عیش و بد و نیک و شدت و فرجند

غم و سرور و کم و بیش و درد و درمانند

به شکل هم جنس از باب ها نه هم جنسند

به نور همسان و ز فعل ها نه همسانند

به هر قدم حکم روزگار و گردونند

به هر نظر سبب آشکار و پنهانند

همی بلند برآرند و پس فرو فکنند

همی فراوان بدهند و باز بستانند

کجا توانم جستن که تیزپایانند

چه چاره دانم کردن که چیره دستانند

روندگان سپهرند لنگشان خواهم

ز بهر آن که مرا رهبران زندانند

اگر خلندم در دیده، نیست هیچ شگفت

که تیر شب را بر قوس چرخ پیکانند

روا بود که از این اختران گله نکنم

که بی گمان همه فرمانبران یزدانند

زاهل عصر چه خواهم که اهل عصر همه

به خوی و طبع ستوران ماده را مانند

مگر به رحمت ایشان فریفته نشوی

نکو نگر که همه اندک و فراوانند

مخواه تابش ایشان اگر همه مهرند

مجوی گوهر ایشان اگر همه کانند

به جان خرند قصاید ز من خردمندان

اگرچه طبع مرا زان کلام ارزانند

ز چرخ عقلم زادند وز جمال و بقا

ستارگان را مانند و جاودان مانند

زمانهٔ گفته من حفظ کرد و نزدیک است

که اخترانش بر آفتاب و مه خوانند

چنان که بیضهٔ عنبر به بوی دریابند

مرا بدانند آن ها که شعر می دانند

محل این سخن سرفراز بشناسند

کسان که سغبهٔ مسعود سعد سلمانند